Drie valkuilen bij het creëren van draagvlak
Het leukste en moeilijkste van een project is het creëren van draagvlak. Wil je mensen meenemen in je plannen, dan zul je daar hard voor moeten werken. Ik geef je drie valkuilen waar je voor op moet passen.
Valkuil 1: denken dat het geven van informatie voldoende is
Als ik maar uitleg hoe het zit, dan zullen mensen me wel steunen is vaak de gedachte. Informatie is een onderdeel van draagvlak, maar het alleen maar informeren van mensen is nooit voldoende om ze mee te krijgen. Feiten op zichzelf zijn nooit overtuigend (ook al denk je zelf soms van wel). Zo sprak ik de voorzitter van een goed doel, die verbolgen was over het feit dat de feitelijke gegevens over een ramp niet automatisch leidde tot meer donaties. Om mensen in beweging te krijgen om te doneren, was veel meer emotie voor nodig.
Ronald Reagan zei ooit: If you’re explaining, you’re losing. De politicus die feiten op tafel legt om kiezers voor zich te winnen, vergroot zijn/haar kans om te verliezen. Voelen is nu eenmaal makkelijker, sneller en overheersender dan (logisch) denken. Wat werkt is een emotioneel verbindende boodschap, waar urgentie in zit. Verplaats je in de ander, zoek zijn/haar belang en emotie en maak je feiten dan ook beeldend, emotioneel en op deze manier overtuigend.
Valkuil 2: denken dat mensen meekrijgen hetzelfde is als mensen mobiliseren
Je weet het zeker: je hebt draagvlak. Je hebt je verhaal op een emotioneel niveau gedeeld en je plan of idee wordt ondersteund. Nu sta je op het punt om je plan uit te voeren en ontdek je dat de mensen die je plan steunen, niet automatisch in actie komen om dat plan ook te realiseren.
Mensen zullen niet automatisch in actie komen, als ze nog altijd het idee hebben dat het jouw plan is. Ook al heb je een emotionele snaar geraakt en weerstand weggenomen bij mensen: Het is een misvatting dat zij net zo enthousiast en actief je plan zullen uitdragen als jij.
Er zijn bijvoorbeeld organisaties die draagvlakmetingen organiseren: ze verzamelen (op papier!) hoeveel mensen het idee of voorstel steunen. Maar het ondersteunen van een voorstel wil niet zeggen dat mensen zich het voorstel eigen hebben gemaakt en dus echt betrokken zijn.
Zorg daarom voor activerend draagvlak. Laat mensen in het voortraject meedenken, meebeslissen en zorg dit plan niet alleen van jou maar van iedereen is.
Valkuil 3: denken dat draagvlak betekent dat iedereen hetzelfde vindt
Draagvlak betekent dat je een compromis bereikt, waar ieder zich achter kan scharen. Niet dat iedereen hetzelfde vindt. Mensen ondersteunen bijvoorbeeld het plan of het idee, omdat ze accepteren dat dit de best mogelijke uitkomst is. Misschien hadden ze zelf een beter, goedkoper of efficiënter idee, maar kregen zij het draagvlak daar niet voor elkaar. Ze maken dus een bewuste keuze om iets te ondersteunen waar ze het niet helemaal mee eens zijn.
Ook kunnen mensen met hele andere belangen hetzelfde plan steunen. Je ziet vaak maatschappelijke bewegingen om deze reden uit elkaar vallen. Dat er verandering moest komen, was de bindende factor bij het opstarten van de beweging. Maar verderop in het proces, wordt men het onderling niet eens over de richting die gekozen moet worden.
Niet iedereen vindt dus hetzelfde. En dat is ook niet nodig. Accepteer al deze verschillen, in plaats van ze te negeren. Geef die verschillen juist een positieve rol en bedenk vooral een strategie om die verschillen een plek te geven in hoe je samen verder gaat.
Tot slot. Met deze drie valkuilen in je achterhoofd, wordt het creëren van draagvlak een stuk realistischer. Zijn er nog andere valkuilen die jou bezighouden? Laat me weten waar jij tegenaan loopt bij het creëren van draagvlak.
Schrijf je in voor mijn wekelijkse inspiratie mailing ‘koffie met Kiki’ en ontvang in jouw inbox hoe je jezelf in beweging krijgt.